-
1 наполнить
сов.( что)1) тутыру, тутырып салу, түбәләмә тутыру2) тулу, кереп тулу3) сугару, туендыру, сеңдерү, тутыру•- обида наполнила душу -
2 заложить
сов.1) ( что) (артына) кую2) ( что) (әллә кая) кую, ( каядыр) кую3) ( что) тутыру, тутырып бетерү4) ( что) томалау, каплау, томалап (каплап) кую5) ( что) салу, сала башлау6) перен. ( что) урнаштыру, тудыру7) ( что) сакларга салу8) ( кого-что) (запрячь) җигү9) ( кого-что) закладка салу10) безл.; разг. ( что) тыгылу, томалану11) ( что) билге салып кую, кәгазь (тасма) кыстыру -
3 заставить
I сов.( что чем)1) тутыру, тутырып бетерү2) каплап куюII сов.; с неопр.( кого-что) мәҗбүр итү, ирексезләп кушу -
4 надымить
сов.(чем и без доп.) төтен чыгару, төтен белән тутырунадымить сигаретой — сигарет тартып [бүлмәне] төтен белән тутыру
-
5 накурить
сов.1) (чем и без доп.) тәмәке төтене белән тутыру; тәмәке тарту2) (что, чего) (берникадәр) куу, куып әзерләү -
6 прокурить
сов.1) ( что), разг. тәмәке исе сеңдерү; тәмәке төтене белән тутыру2) ( что), разг. ( израсходовать на курение) тәмәкегә тоту, тотып бетерү3) (что и без доп.) (берникадәр вакыт) тәмәке тарту (тартып тору), ( берникадәр вакытны) тәмәке тартып үткәрү -
7 громоздить
-
8 задымить
I сов.; разг.( что) (закоптить) төтен белән тутыру, төтен белән каралтып бетерүII сов.( начать дымить) төтенли башлау -
9 захламить
сов.; разг.( что) чүп-чар белән тутыру -
10 замусорить
сов.( что) чүпләп бетерү, чүп белән тутыру -
11 исчертить
-
12 начадить
сов.(чем и без доп.) сөремләү, сөремләп бетерү, сөрем чыгару, сөрем белән тутыру -
13 наложить
сов.1) ( что) (сверху) кую, салу, өстенә кую (салу)2) (что, чего) (на поверхность) (берникадәр) өю, өеп кую; тутыру; (внутрь) төяү, төяп кую; тутыру3) ( что) басу, салу, кую4) мед.наложить бинт — бинтлау, бинт белән бәйләү
•- наложить печать
- наложить отпечаток
- наложить руку
- наложить лапу -
14 при-
1) фигыль ясаганда кулланылса, бу алкушымчаның мәгънәләре түбәндәге ысуллар белән тәгъбир ителә:а) эшнең тәмамлануы, нәтиҗәлелеге "килү" ярдәмче фигыле белән биреләб) "якынайту", "беркетү", "тоташтыру" мәгънәләре "кую" ярдәмче фигыле белән тәрҗемә ителәв) хәрәкәт кешенең үзенә юнәлтелгән очракта "итү" ярдәмче фигыле белән яки төп фигылен генә тәрҗемә итү юлы белән биреләг) тулы булмаган эш "бераз" рәвеше яки төшү ярдәмче фигыле белән тәрҗемә ителәе) "арттыру, өстәү, кушу, тутыру" мәгънәсе "өстәп" рәвеш фигыле ярдәмендә яки башка юллар белән тәрҗемә ителәж) төп эш белән бер үк вакытта булган хәрәкәт -а (-ә, -ый, -и) кушымчалы рәвеш фигылен кабатлау ярдәмендә бирелә2) исемнәр, сыйфатлар ясаганда кулланылса, "буе[ндагы]", "алды[ндагы]", "яны[ндагы]" кебек сүзләр белән тәрҗемә ителә -
15 забить
I сов.1) ( что) кагып кертү2) (что) (напр. при игре в футбол) кертү, бәреп (тибеп) кертү; ( при игре в бильярд) бәреп кертү, сугып кертү3) ( что) (наполнить) тутыру, тыгызлап тутыру, дыңгычлап тутыру (мәс. чемоданны)4) ( что) томалау, каплау5) ( кого-что) сую•- забить себе в голову II сов.1) кага башлау2) ата башлау, ургылып чыга башлау -
16 на-
1) фигыльләр ясый; аның мәгънәләре татар теленә түбәндәгечә тәрҗемә ителәа) "бәрелү" фигыле ярдәмендәб) "өстенә", "күп булып", "бик күп" сүзләре ярдәмендә яки төп фигыльне тәрҗемә итү юлы беләннамёрзнуть — [өстенә] кату, күп булып кату
насохнуть — [өстенә] ябышып кибү
в) "берникадәр", "күп итеп", "бик күп" сүзләре, шулай ук "кую" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендәнабрать ягод — ( берникадәр) җиләк җыю
настирать белья — ( берникадәр) кер юып кую
г) "бик яхшы", "бик әйбәт", "яхшылап", "әйбәтләп", "яхшы гына", "әйбәт кенә" сүзләре, шулай ук "кую" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендәд) "-ся" кисәкчәле фигыльләр белән килгәндә, "туйганчы" сүзе яки "...ып тую" формасы ярдәмендәнаговориться — туйганчы сөйләшү, сөйләшеп тую
наслушаться — туйганчы тыңлау, тыңлап тую
е) "акрын гына" сүзләре ярдәмендәз) фигыльнең тәмамланган төр формасын ясаганда, төп фигыль белән яисә "чыгару" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә тәрҗемә ителәнапечатать — бастыру, бастырып чыгару
2) сыйфатлар ясый: бу очракта аның мәгьнәләре изафә ярдәмендә яки "...га тага (тагыла) торган", "...га элә (эленә) торган" сүзләре белән белдереләнагрудный — күкрәк...ы, күкрәккә тага торган
3) исемнәр ясыйнарукавник — җиңсә, беләксә
набалдашник — сакма, таяк чукмары, таяк башы
накрепко — нык итеп, ныклап; катгый рәвештә, кискен рәвештә
настрого — каты итеп, катгый рәвештә
насухо — коп-коры итеп, коп-коры булганчы, корытканчы
-
17 загромоздить
сов.( что)1) каплау, томалау, тутыру2) перен. тутыру, тутырып бетерү (мәс. хикәяне артык җентекләүләр белән) -
18 до-
дочитать укып чыгу (бетерү) —... кадәр уку
досыпать — тулганчы салу, тутырып (өстәп) салу
добудиться — уяту, көчкә (кыенлык белән) уяту
-
19 завалить
-
20 загрузить
- 1
- 2
См. также в других словарях:
тутыру — 1. Берәр савытны берәр нәрсә белән тулы итү 2. Берәр нәрсә эченә башка ваграк нәрсәләр яки сыеклык салу 3. күч. Бөтен тирә юньне, барлык буш урынны биләп алу, бөтен тирә юньгә, барлык урыннарга таралу; күп булу. Нин. б. бер урынга җанлы җансыз… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чүпләү — I. 1. Чүп (I,1) белән тутыру, чүп белән каплау 2. Бер иш нәрсәгә башка чит нәрсә катнашу, чүп катнашу. II. ЧҮПЛӘҮ – 1. Таралып яткан яки башка төрле азыкны томшык белән эләктереп алып ашау тавыклар җим чүпли. Берәр нәрсәне бөртекләп җыеп ашау… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чобарлау — (ЧУАРЛАНДЫРУ) (ЧУАРЛАТУ) – 1. Чуар итү, чуар төс бирү, чуар төскә кертү. Бизәү чуарлап сугу. Бик күп билгеләр төшерү, язу сызулар белән тутыру 2. Каплау, каплап алу, сырып алу 3. Сөйләмне һ. б. ш. эчтәлеккә бик үк карамаган сүзләр белән бизәү,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чуарлау — (ЧУАРЛАНДЫРУ) (ЧУАРЛАТУ) – 1. Чуар итү, чуар төс бирү, чуар төскә кертү. Бизәү чуарлап сугу. Бик күп билгеләр төшерү, язу сызулар белән тутыру 2. Каплау, каплап алу, сырып алу 3. Сөйләмне һ. б. ш. эчтәлеккә бик үк карамаган сүзләр белән бизәү,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тампонаж — Тау токымнарындагы бушлыкларны цемент измәсе белән тутыру эше – скважина яки шахта аркылы агызылган сыеклыклар (су, нефть һ. б.) җир астына китеп әрәм булмасын өчен эшләнә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төтенләү — (ТӨТЕНЛӘНҮ) – 1. Төтен чыгару; пыскып янып, күп төтен чыгару. Төтен белән тутыру 2. Пар, бу чыгару … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чүпләндерү — сөйл. Чүпләү, чүп белән тутыру … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
басу — I. и. Культуралы үсемлекләр үстерелә торган җир мәйданы, иген кыры. Иген кырының аерым бер иген үскән өлеше үлән басуы. БАСУ КАПКАСЫ – Авылдан кырга чыгу юлларында корылган капка, кыр капкасы. II. БАСУ – ф. 1. Аякка калкыну, вертикаль хәлгә килү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төйгечләү — 1. Берәр массаны өстенә авыр нәрсә белән басып яки тукмак, төйгеч һ. б. ш. нәрсә белән төеп тыгызлау 2. күч. Берәр нәрсәне төрле әйберләр белән бик нык тыгызлап тутыру 3. күч. Берәр кешене яки хайванны кыйнау, кат кат сугу. Берәр нәрсәгә йодрык… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиткезү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиткерү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
